Motor Konu Anlatımı Ders 2: Motorun Parçaları ve Görevleri
Ehliyet sınavı araç tekniği ve motor bilgisi 2. dersi: Motorun parçaları ve görevleri
Motorın ana iskeleti; üst kısımda silindir kapağı, orta kısımda motor bloğu ve alt kısımda yağ karteri olmak üzere 3 kısımdan oluşur.
Uyarı: Bu derse başlamadan önce Ders 1: Motor Bilgisi konu anlatımını okumanız gerekmektedir.
Motorun Sabit Parçaları
Motor Bloğu
Piston, silindir, biyel kolu gibi motor parçalarının takıldığı motorun orta kısmıdır. Pistonlar, motor bloğundaki silindirlerde aşağı-yukarı yönlü hareket ederler.
Silindir Kapağı
Silindir kapağının görevi, silindirlerin üst tarafını kapatarak yanma odalarını oluşturmak ve motorun hareketli parçalarına yataklık etmektir. Motor bloğu ve silindir kapağı arasındaki sızdırmazlık aralarına conta konularak sağlanır.
Silindir kapakları yüksek basınç ve sıcaklığa dayanacak şekilde imal edilmektedir. Silindir kapağının üzerinde;
- emme ve egzoz sübapları
- eksantrik miller
- dizel motorlarda enjektörler
- benzinli motorlarda bujiler
- yakıtın çekilmesi ve atık gazların uzaklaştırılması için hava kanalları
bulunmaktadır.
Üst Kapak (Külbütör Kapağı)
Aracın kaputunu açtığımızda motora baktığımızda gördüğümüz kapaktır. Silindir kapağının üzerindeki sübapları ve külbütörü koruyan genelde sac malzemeden imal edilen ve üzerinde motora yağ doldurmaya yaran deliği de bulunan bir koruyucudur.
Emme Manifoldu
Yanma için gerekli olan havayı silindirlerin içine eşit olarak dağıtan parçadır.
Egzoz Manifoldu
Yanma zamanı sonunda ortaya çıkan gazların motordan uzaklaştırıldığı borudur.
Karter
Motorun alt kısmında bulunan yağ tankıdır. Karterde biriken motor yağı, yağ pompası vasıtası ile çekilir ve basınçlı olarak hareketli motor parçaları yağlanır.
Motorun Hareketli Parçaları
Piston
Yanma zamanında oluşan basıncın etkisiyle silindir içerisinde hareket eden parçadır. Üzerinde yağlamayı sağlayan yağ segmanı ve yanma odasının sızdırmazlığını sağlayan kompresyon segmanı bulunur.
Biyel Kolu
Piston ile krank mili arasındaki bağlantıyı sağlayan parçadır. Pistonun hareketi biyel aracılığı ile krank miline iletilir.
Krank Mili
Biyel kolundan gelen doğrusal hareketi dairesel harekete çeviren motor parçasıdır. Krank milinin dairesel hareketi volan dişlisine ve oradan da aktarma organlarına aktarılır.
Volan Dişlisi
Krank milinden gelen dönme hareketini kavrama ve vites kutusuna ileten parçadır.
Eksantrik Mil (Kam Mili)
Hareketini krank milinden alan ve zamanlama işlemi gören bir parçadır. Emme subabının ve egzoz subabının açılacağı zamanı belirler. Krank mili ile arasındaki bağlantı triger kayışı vasıtasıyla yapılır.
Emme Subabı (Emme Valfi)
Silindir kapağında bulunan bu parça, emme manifoldundan gelen havayı uygun zamanlarda açılarak yanma odasına gönderir.
Egzoz Subabı (Egzoz Valfi)
Yanma zamanı sonunda ortaya çıkan gazları uygun zamanda açılarak egzoz manifolduna gönderen parçadır.